หลักสูตรและการเรียนการสอน สถาบันสิทธิมนุษยชนและสันติศึกษา

หลักสูตรการเรียนการสอน 

สถาบันสิทธิมนุษยชนและสันติศึกษาจัดการศึกษาด้านสิทธิมนุษยชนและสันติภาพจากมุมมองทางสหวิทยาการ  โดยเน้นทั้งการสร้างองค์ความรู้ทางวิชาการ และการเสริมสร้างทักษะการทำงานเพื่อปกป้องและส่งเสริมสิทธิมนุษยชนและสันติภาพ ผ่านทางการสร้างกระบวนการคิดเชิงวิพากษ์เพื่อทำความเข้าใจบริบททางสังคม วัฒนธรรม การเมือง และเศรษฐกิจ ทั้งในระดับประเทศและระดับนานาชาติ ที่ส่งผลต่อวัฒนธรรมและแนวปฏิบัติด้านสิทธิมนุษยชนและสันติภาพ

นอกจากจะจัดการศึกษาแบบมุ่งผลลัพธ์ (outcome-based education) การเรียนการสอนของสถาบันฯ ยังอยู่บนฐานแนวคิดเรื่องสิทธิมนุษยชนศึกษา (human rights education) ที่ไม่เพียงสอนเรื่องสิทธิมนุษยชน (teaching about human rights) แต่ยังเป็นการสอนผ่าน (teaching through) กระบวนการที่อยู่บนฐานสิทธิมนุษยชน เช่น การเน้นการมีส่วนร่วมของนักศึกษา การกำหนดหลักปฏิบัติและบรรยากาศในห้องเรียนที่ปรับความสัมพันธ์เชิงอำนาจให้เท่าเทียมกันระหว่างผู้เรียนและผู้สอน และระหว่างเพื่อนร่วมชั้นเรียนที่มาจากหลากหลายกลุ่ม และการสอนเพื่อ (teaching for) สิทธิมนุษยชน คือเป้าหมายที่ต้องการผลิตนักศึกษาที่ไปทำงานที่ส่งเสริมสิทธิมนุษยชน และการสร้างวัฒนธรรมและโครงสร้างทางการเมือง เศรษฐกิจ สังคม ที่ส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชน

ปัจจุบัน สถาบันฯ จัดการเรียนการสอนระดับบัณฑิตศึกษา 4 หลักสูตร ดังนี้

1. ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาสิทธิมนุษยชนและสันติศึกษา (PhD in Human Rights and Peace Studies) หลักสูตรนานาชาติ หลักสูตรระดับปริญญาเอกด้านสิทธิมนุษยชนและสันติภาพหลักสูตรแรกในโลก หลักสูตรนี้การสร้างองค์ความรู้ทางวิชาการที่เชื่อมโยงมุมมองด้านสิทธิมนุษยชนและสันติภาพไว้ด้วยกัน
2. ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาสิทธิมนุษยชน (MA in Human Rights) หลักสูตรนานาชาติ หลักสูตรด้านสิทธิมนุษยชนหลักสูตรแรกในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ปัจจุบันเปิดการเรียนการสอนมา 21 ปี มีผู้สำเร็จการศึกษาจากหลักสูตรไปแล้วกว่า 200 คน  หลักสูตรนี้เน้นการวิเคราะห์บริบททางการเมือง เศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม โดยเฉพาะในภูมิภาคเอเชีย ที่ส่งผลกระทบต่อสิทธิมนุษยชนและการทำงานส่งเสริมสิทธิมนุษยชน รวมถึงฝึกทักษะการทำวิจัยของนักศึกษาเพื่อพัฒนาการทำงานวิชาการด้านสิทธิมนุษยชนในอนาคต หลักสูตรมีระยะเวลาการศึกษา 1 ปีครึ่ง โดยเป็นการศึกษารายวิชาสองภาคการศึกษา จากนั้นนักศึกษาทำวิจัยเพื่อทำวิทยานิพนธ์
3. ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาสิทธิมนุษยชนและการพัฒนาประชาธิปไตย (MA in Human Rights and Democratisation) หลักสูตรนานาชาติ  หลักสูตรหนึ่งปีที่เน้นการเสริมสร้างทักษะปฏิบัติด้านสิทธิมนุษยชนนี้เป็นส่วนหนึ่งของความร่วมมือในระดับโลกภายใต้ชื่อ Global Campus of Human Rights ที่เปิดหลักสูตรเดียวกันใน 7 ภูมิภาคทั่วโลก สถาบัน ฯ เป็นผู้ดำเนินการและประสานงานหลักของหลักสูตรในภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิก โดยความร่วมมือกับมหาวิทยาลัยในเครือข่ายอีกสี่แห่ง คือ Ateneo de Manila University (ฟิลิปปินส์) Kathmandu School of Law (เนปาล) University of Colombo (ศรีลังกา) และ Universitas Gadjah Mada (อินโดนีเซีย) ที่รับนักศึกษาไปศึกษาและทำวิทยานิพนธ์ในภาคการศึกษาที่ 2  หลักสูตรได้รับงบประมาณสนับสนุนการดำเนินงานและทุนการศึกษาของนักศึกษา (ปีละ 20 ทุน) จากสหภาพยุโรป (European Union)
4. ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาสิทธิมนุษยชนและสันติศึกษา (ภาคพิเศษ) เป็นหลักสูตรที่ผนวกองค์ความรู้ด้านสิทธิมนุษยชนและสันติภาพเข้าไว้หลักสูตรแรกในประเทศไทย หลักสูตรเน้นการเสริมสร้างความเข้าใจและการวิเคราะห์โครงสร้างบริบทสังคมไทยและการนำมาตรฐานและกลไกสิทธิมนุษยชนทั้งในระดับสากลและระดับชาติมาใช้ในบริบทท้องถิ่นเพื่อเสริมการทำงานส่งเสริมสิทธิมนุษยชนและสันติภาพได้อย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น